Foto van een protest georganiseerd door het Platform Stop Racisme ‘Mensvaardige Opvang nu’ (copyright Oscar Brak)
De mishandeling van een migrant in Nieuw-Weerdinge afgelopen weekend door de burgerwacht is de druppel die de emmer doet overlopen. Eigenrichting is volstrekt onacceptabel en houdt de werkelijke verantwoordelijken voor de crisis in de opvang buiten schot.
Ewout van den Berg
De burgerwacht in Ter Apel en omgeving moet ontbonden worden. Dat is de enige conclusie die autoriteiten zouden moeten trekken uit de mishandeling van een asielzoeker afgelopen weekend in Nieuw-Weerdinge. Een asielzoeker die geld zou hebben gestolen, werd door een groep mensen achtervolgd en tijdens het ‘burgerarrest’ door iemand het ziekenhuis in geschopt.
Dit incident staat niet op zichzelf. Als Platform Stop Racisme en Fascisme waarschuwden we in de zomer al dat dit zou kunnen gebeuren. In een ingezonden brief aan de Trouw schreven we: “Een burgerwacht heeft te veel vrij spel en kan ongecontroleerd te harde straffen uitdelen. De ervaring leert ook dat deze vorm van eigenrichting vaak uit de hand loopt. Niet voor niets zijn zogenaamde ‘weerkorpsen’ sinds 1936 bij wet verboden.”
Extreemrechts
De opkomst van het fascisme was de reden voor dit verbod in de jaren dertig. In Duitsland maakten nazi-knokploegen jacht op Joden aan en vielen zij vakbondsbijeenkomsten aan. De NSB probeerde dit voorbeeld te volgen door de WA op te richten. Zo erg als het in de jaren dertig was, is het gelukkig nog niet. Maar de gewelddadige eigenrichting in Ter Apel gaat wel die kant op.
Zo is één van de oprichters van de burgerwacht PVV’er Harry Siemers. PVV-leider Wilders vergeleek eerder moslims met hyena’s en noemde na zijn veroordeling voor het aanzetten tot rassendiscriminaties de zogenaamde D66 rechters ‘knettergek’ en een ‘neprechtbank’. Klassieke fascistische retoriek. Leden van de burgerwacht zelf schuiven elke verantwoordelijkheid voor geweld van zich af. Zo stelde Willeke Vroom vorige maand: “Als het misgaat is er maar één schuldige. Dat is de overheid zelf.”
Wat wel?
Deze knokploeg van de PVV probeert de woede in Oost-Groningen te kanaliseren naar vluchtelingen. Het is begrijpelijk als inwoners het gevoel hebben dat zij niet worden gezien. Onder de kabinetten Rutte werd er amper geïnvesteerd in de regio. Armoede in Oost-Groningen is relatief hoog. En Rutte weigerde de leefomstandigheden in het aanmeldcentrum in Ter Apel te verbeteren of nieuwe centra te openen. Dit laatste heeft de overlast in de hand gewerkt.
Lokale bestuurders zoals Burgemeester Velema van de gemeente Westerwolde hebben deze situatie uit de hand laten lopen. Zij staan ‘in goed contact met de burgerwacht’, maar weigeren hiertegen op te treden. Doordat autoriteiten aangeven ‘begrip’ te hebben voor het bestaan van de burgerwachten, maar geen consequenties verbinden aan het escalerende geweld, gaat de situatie van kwaad naar erger.
Uiteindelijk zijn landelijke partijen zoals de VVD verantwoordelijk. Zij grijpen de chaos in de opvang aan om een verkiezingscampagne te voeren over de ruggen van vluchtelingen. Die worden nu gebruikt als bliksemafleider voor bijvoorbeeld het gebrek aan betaalbare woningen. Verantwoordelijken voor de wooncrisis, zoals VVD-minister Stef Blok, blijven handig buiten schot.
Als Platform Stop Racisme en Fascisme roepen we de lokale autoriteiten op de burgerwacht te ontbinden. Mensen die vluchten voor oorlog, onderdrukking of op zoek zijn naar een beter leven verdienen menswaardige opvang. Laten we ons in de aanloop naar de verkiezingen niet tegen elkaar uitspelen en samen een vuist maken tegen afbraakbeleid en uitspreken in solidariteit met migranten.
Wij moedigen onze achterban aan om deze oproep (lokaal) te verspreiden en dit geweld onderwerp te maken van de verkiezingen.