In Maastricht hebben we op 9 december het startschot gegeven voor een beweging tegen een mogelijk extreemrechts kabinet. Eerst blikken we terug op de actie zelf en dan leggen we uit waarom en hoe we een beweging willen bouwen met als doel het gure politieke klimaat te keren.
Janneke Prins
De actie was klein, met 50 deelnemers was de opkomst niet groot genoeg om te gaan lopen. Als een op de drie Limburgers op PVV stemt, moeten we immers met meer mensen zijn om onze eigen veiligheid te garanderen. Er zijn al voorbeelden van do-it-yourself-agressie van Wildersstemmers. Daarom besloten we om de speeches te laten geven en daarna een open mic te doen.
Een speech drukte de noodzaak uit voor solidariteit voorbij ieders eigen identiteit. Een andere spreekster benadrukte hoe Wilders een product is van het establishment. Met een neoliberale agenda gaat hij geen hoop bieden aan zijn stemmers. De open mic leverde rijke en scherpe inzichten op. Een kraker wees op de hypocrisie rond de huizencrisis, een Oekraïense betuigde haar solidariteit met Palestina. En een student die net in Australië heeft gestudeerd vertelde over hun grote angst voor de groter wordende klimaatramp.
De actie van zaterdag 9 december richtte zich expliciet niet tegen Wilders persoonlijk, maar tegen zijn politieke partij, de PVV. Te vaak pakken extreemrechtse politici de underdog rol om er zelf gewin uit te halen. Dat willen we uiteraard voorkomen. Ondertussen weten we natuurlijk allemaal dat Wilders het enige lid is van de PVV.
Breed mobiliseren
Zoals we dat altijd doen met acties tegen Wilders en Baudet in de afgelopen acht jaar in Maastricht*, hebben we zoveel mogelijk partijen, ngo’s en grassrootsorganisaties uitgenodigd. Samen staan we sterk, zeker in de strijd tegen fascisme dat steeds meer gewelddadige uitingen op straat krijgt.
Een aantal organisaties uit de queer- en antiracismehoek reageerde positief op de uitnodiging voor de actie op 9 december. Ze onderschrijven onze boodschap maar gaven aan zelf niet genoeg capaciteit te hebben om bij te dragen. We willen hier twee reacties uitlichten van andere organisaties die besloten niet mee te doen. Deze reacties illustreren namelijk hoe lastig het was om de afgelopen twintig jaar een brede beweging op te bouwen.
Extinction Rebellion gaf aan tegen het systeem te vechten, ze doen niet aan partijpolitiek. En Milieudefensie baart de verkiezingswinst van PVV grote zorgen. De lokale afdeling vindt het “nog te vroeg (om) de straat op te gaan, naar onze bescheiden mening leidt dit slechts tot meer polarisatie en onbegrip in de samenleving.” De activisten willen vooral op zoek gaan naar verbinding rond bestaanszekerheid.
In beide reacties zitten wat misvattingen. Het is te vaag om tegen het systeem te vechten, als je de hoofdverantwoordelijken buiten schot laat. CEO’s en politici zijn verantwoordelijk voor de crisis na crisis waar ze ons instorten. Daarnaast zijn wij niet degenen die polariseren, als we de straat op gaan tegen de PVV. Degene die polariseert is Wilders. Voor ons is de allereerste taak het samenbrengen van groepen en individuen die zich ernstige zorgen maken over de verkiezingsuitslag. Dat vormt een gezond vertrekpunt voor een democratische beweging van onderop.
We beogen een massabeweging te bouwen zoals we dat tijdens de oorlog in Irak deden met Platform Stop de Oorlog. En zoals we dat deden tegen de bezuinigingspolitiek van de kabinetten Balkenende met de coalitie Keer het tij. Alle eerlijkheid gebiedt te zeggen dat we daar nog lang niet zijn, maar elke beweging begint klein.
Palestina
Vanuit de Palestinabeweging zijn er in Maastricht tot nu toe geen sit-ins op het station georganiseerd. Deze sit-ins hebben elders in het land een activerende werking voor mensen met migratieachtergrond. Tegelijkertijd vormen deze zitacties een basis om de strijd aan te gaan tegen racisme. We begrijpen dat moslims het lastig vinden om zich uit te spreken tegen PVV, omdat ze in de publieke ruimte vervelend worden bejegend. Na 9/11 kozen veel moskeeen ervoor om uit te leggen dat de islam vredelievend was in plaats meer in het offensief te gaan. Evengoed willen we iedereen stimuleren om een steen(tje) bij te dragen, samen staan we sterk.
Begin 2024 zetten we in op het organiseren van een serie paneldiscussies. De eerste bijeenkomst gaat natuurlijk over hoe we een solidariteitsbeweging met Palestina bouwen. Onderwerpen die daarna aan bod kunnen komen zijn: solidariteit met de queergemeenschap, klimaatrechtvaardigheid en de wooncrisis. Naast scherpe slogans op demonstraties, hebben we immers ook diepere discussies nodig. Niet alleen over hoe we Wilders weg krijgen, maar vooral ook over hoe we deze wereld willen inrichten zodat iedereen tot haar, zijn of hun recht kan komen.
*1 april 2016 tegen Wilders in Maastricht, 11 maart 2017 tegen Wilders in Heerlen, 5 juni 2017 tegen Baudet in Maastricht, 19 maart 2019 tegen Baudet in Maastricht en 18 september 2020 tegen Baudets kompaan Karskens in Maastricht.